Spencer Tunick
Netherlands 2 (Dream Amsterdam Foundation) 2007 (detail)
C-print mounted between plexi
Courtesy of I-20 Gallery, New York
Nog voor de schemer togen morgenochtend honderden, zo niet duizenden naaktmodellen naar een geheime plek in Amsterdam om te poseren voor de wereldberoemde fotograaf Spencer Tunick (1967). Poedelnaakt dus. Begin deze maand kreeg hij nog 18.000 Mexicanen uit de kleren, nu is Amsterdam aan de beurt. “De moeilijkste stad óóit om in te werken.”
Een foto van de Amerikaanse kunstenaar Spencer Tunick (1967) is geen foto maar een ‘installatie’. Hij is geen naaktfotograaf maar een ‘nude landscape photographer’ en wat hij vastlegt is geen meute naakte mensen, maar ‘vleselijke architectuur’. Spencers werk is bloedserieus, laat dat duidelijk zijn.
Spencer is naar Amsterdam gehaald door Dream Amsterdam, een kunstevenement dat belooft vanaf nu ieder jaar een wereldberoemde meester op geheel eigen wijze de stad te laten portretteren. Spencer wil dus profiteren van het typische Amsterdamse smoelwerk. Dit doet vermoeden dat Tunick ergens in de oude binnenstad aan het werk gaat, maar dat blijft gissen: de lokatie is vooralsnog strikt geheim. De deelnemers, inmiddels hebben zich vierduizend geïnteresseerden aangemeld, krijgen kort van te voren te horen waar ze vannacht om 3.30 uur worden verwacht.
Tunick, die zich bijna een jaar op deze shoot heeft voorbereid, zit in een strak ingerichte hoteltuin ergens bij het Vondelpark. Zo nu en dan speelt een lichte jetlag op. Als hij wat langer over een vraag moet nadenken, knijpt hij zijn ogen stevig dicht.
Hoe lang hij heeft gezocht naar de plek waar hij morgen al dat naakt gaat neerzetten? “Ik heb twee dagen gescout, te fiets en vanaf het water. De hele stad door.” Ja, Amsterdam heeft beeldschone plekken. Maar nee, er zijn weinig geschikte locaties om zoveel naakte mensen in weg te zetten. Sterker nog: “Amsterdam was de moeilijkste stad óóit om in te werken.” Bijna alles was te klein, te vol of te smal. Tunick wil ruimte en dat is nou net wat deze stad nauwelijks te bieden heeft. Daarbij: “Alles staat hier vol met auto’s en fietsen. Ik wil de schoonheid van de architectuur zien. In één opstelling maak ik juist gebruik van die fietsen, maar in de andere wil ik ze er niet bijhebben. Natuurlijk, goed dat er zoveel Amsterdammers fietsen, maar kunnen ze die dingen niet onder de grond zetten?”
Toen hij tijdens zijn zoektocht op ‘De Plek’ kwam, wist hij onmiddellijk dat het goed was. Afgevallen alternatieven? Die waren er niet. Dit was de enige optie in Amsterdam. De Dam was uitesloten, want wat moet Tunick al dat naakt rond het Nationaal Monument. “Ik wil helemaal niks maken dat met oorlogen te maken heeft. Behalve als het een oorlog met aliëns is.”
Als alle 4000 ingeschrevenen komen opdagen dan heeft hij wel een probleem, want: “Duizend is genoeg.” Als hij een installatie maakt dan gaat het niet om records te breken, maar om de lokatie ‘op te vullen’. Hoe de meester het probleem van een naaktoverschot denkt op te lossen, zullen we nooit weten, want Tunick wuift het onderwerp weg. Dat ziet hij dan wel. Bovendien: Zoveel komen er toch nooit. Aan de andere kant: op een gigantisch stadsplein in Mexico-stad kwamen begin deze maand 18.000 naaktmodellen voor Tunick opdraven, terwijl er ‘slechts’ zevenduizend werden verwacht.
Mensen met grote tattoos, piercings, nepborsten en andere afleidende elementen hoeven sowieso niet op de eerste rang te rekenen. Sieraden moeten af. De fotograaf staat vaak op een keukentrapje en geeft met de megafoon instructies: die een beetje naar links, die wat naar beneden, die bukken. Hij en zijn crew van zes man krijgt hulp van ongeveer veertig vrijwilligers – een soort lichamenetaleurs.
In 2001 fotografeerde Tunick in park Valkenberg in Breda tweehonderd bloterikken. In 2005 zette hij de hele schouwburg van het Belgische Brugge vol met 700 setjes blote billen. Een jaar eerder kreeg hij in Amerika bij een temperatuur van tien graden 2750 rillende lijven zo ver zich beschikbaar te stellen. Hij is in New York zelfs een paar keer opgepakt terwijl hij naakte mensen op straat voor de camera had. Een keer moest hij een nacht de cel in nadat hij een kruispunt met naakte modellen had geblokkeerd.
Hij ligt wel vaker in de clinch met de autoriteiten. “Ook in Amsterdam moet je overal toestemming voor hebben. We zien toch vaak dat je moet uitleggen dat naakt ook kunst kan zijn en lang niet altijd te maken heeft met pornografie.” Het probleem in Amsterdam is dat ze zoveel filmproducties te verduren heeft, dat ze voor iedere gebruikte parkeerplaats toestemming nodig heeft. “Net Los Angeles.”
Maar een man die ervan droomt nog duizenden naakte mensen in China, Zuid-Korea en Japan te fotograferen, mag zich best trainen in enorme beren op de weg.
Tekst: Malika Sevil
Laatste reacties